متن مرتبط با «کتاب چرا روشنفکران لیبرالیسم را دوست ندارند» در سایت جایی برای من نوشته شده است
تغییرات مهم اند
اگر می‌خواهید آگاهی‌تان در عرض و طول بیشتر شود، سعی کنید ورودی‌های دانش‌تان را تغییر دهید. بدست آوردن نگاه ژرف و فرامحیطی مستلزم این است که داده‌های محیطی مختلفی را تجربه کنید. این روش کمک می‌کند تا ذهن شما منجمد نشده و گستره بیکرانی را درنوردد.این روش شامل حال همه نوع سبک زندگی نیز می‌شود. بعنوان مثال ذائقه‌های مختلف غذا، تغییر در نحوه پوشش، تجارب مختلف شنیداری در موسیقی و تجربه‌های مختلف بصری در نقاشی و عکاسی می‌تواند چالش خوبی برای داده های قدیمی‌تان باشد. + نوشته شده در جمعه بیست و چهارم تیر ۱۴۰۱ ساعت 21:29 توسط محبوبه زمانیان | بخوانید, ...ادامه مطلب
"موسیقی؛ راه جدید بردگی؟"
کوبریک در فیلم پرتقال کوکی، به رابطه‌ی موسیقی و سینما با خشونت اشاره می‌کند. تصاویری از خشونتِ نهادینه شده در جامعه با قطعاتی از بتهوون همراه می‌شوند و پرسشی تأمل‌برانگیز در ذهن مخاطب رخنه می‌کند:چرا موسیقیِ اصیل و فاخر نمی‌تواند بر لطافتِ روح انسان‌ها بیافزاید؟ مگر نه اینکه ذاتِ هنر آمیخته به درکِ بی‌واسطه جهان است؟ پس چه می‌شود که موسیقی هم نمی‌تواند آن اثر شگفت‌انگیز خود را بر روح و روان جامعه بگذارد؟اما پرسش‌های بنیادین این اثر به همین جا ختم نمی‌شود. کوبریک شخصیت جانی فیلم را روبروی تلویزیون می‌نشاند و این بار دست به دامن تصویر می‌شود. او تردستانه شخصیت فیلم را "مسخ" می‌کند؛ اینک این منافذ چشم‌هاست که راه مناسبی برای رسوخ به درون انسان‌ها می‌شود. جهانی که او خلق کرده است به جهان معاصر ما بسیار شبیه است. دوره‌ای که چشم‌ها بیشترین کارکرد را دارند. عصری که دیدن به مثابه یکی شدن است. جهان امکانات نامحدود بصری که قادرند جایِ روابط جنسی و اجتماعی را نیز بگیرند. همانطور که تماشای تصاویرِ زیبا و لذت‌بخش می‌تواند رویاسازی کند، تماشای تصاویرِ دراماتیزه شده نیز می‌تواند تغییری ناگهانی در جامعه ایجاد کند. آنها اگرچه تنها یک تصویرند و بازتابی از واقعیت هستند اما امکان تصویرسازی را در ذهن فراهم می‌کنند؛ طوری که دیگر لازم نیست به صورت مداوم در کار تصویرسازی بود بلکه این ذهن است که از این به بعد می‌تواند خودجوش تصاویرش را بسازد؛ تصاویر یا جهانی که دوست دارد.کوبریک به ما یادآوری می‌کند که اگرچه در اعصار گذشته موسیقی می‌توانست ذهن را با فرایندِ خلقِ ایده آشنا کند، اما به مرور جوامع دستخوش تغییرات بنیادین در استفاده از هنر شدند؛ این بار راه بهتری برای نفوذ به درون انسان‌ها وج, ...ادامه مطلب
آیا فرهنگ‌سازی می‌تواند خلأ ساختاری را پر کند؟
بسیاری از اهالی علوم‌انسانی بر تقویت فرهنگ عمومی و بالا بردن سطح آگاهی جامعه بعنوان راه‌حل کلیدی مسائل ایران تاکید دارند. آنها معتقدند آنچه آینده ایران را تضمین خواهد کرد به نوعی پویش فرهنگی مرتبط است. در ادامه سعی دارم به چند خطا که در این ادعا وجود دارد اشاره کنم.ابتدا در تعریف ایشان از فرهنگ باید پرسید منظور شما از پیشرفت در حوزه فرهنگ به کدام بُعد فرهنگی و به کدام حوزه و کدام طبقه‌ی فرهنگی اشاره دارد؟ همانطور که می‌دانیم جامعه نوعی کثرت است؛ تنوع جامعه شامل تمامی ابعاد عینی و ذهنی آن می‌شود. بعبارتی کثرت جامعه را می‌توان نوعی کثرت فرهنگی دانست. یعنی ما با تنوع بسیاری از فرهنگ‌ها و خرده‌فرهنگ‌هایی روبروییم که در طول تاریخ انباشته شده‌اند و همچنان در کار بازتولیدند. به همین سبب ایشان باید دقیقا مشخص کنند منظورشان از رشد فرهنگی شامل حال کدام طبقه اجتماعی، در چه سطح و عمقی، و بویژه کدام فرهنگ است؟ چنین کاری نیازمند تحقیق گسترده و زمانمندی است که بتواند دقیقا مشخص کند کدام بخش ضعیف است و سپس برای تقویت آن از برنامه‌ریزان و متخصصان ویژه استفاده کرده و طبق یک برنامه مدون و دقیق هدف‌گذاری کند. در غیراینصورت چنین ادعایی از حوزه تخصصی خود بیرون آمده و خط‌مشی عوامانه پیدا خواهد کرد.مساله مهم دیگری که نمایان می‌شود این است که برای چنین هدفی مسلما به بودجه کلان و البته حمایت حاکمیت نیاز است. فرهنگ‌سازی کار ساده‌ای نیست که بتوان زمان دقیقی برای رسیدن به نتیجه مطلوب آن تعیین کرد. گاهی قرن‌ها برای تغییر یک خرده‌فرهنگ زمان نیاز است. گاهی عوامل مداخله‌گری از راه می‌رسند و تمامی زحمات را به باد می‌دهند. فرهنگ همانطور که تاثیرگذار است، تاثیرپذیری بسیار دارد و به این دلیل نمی‌توان آن, ...ادامه مطلب
چرا سواد رسانه‌ای مهم است؟
تعریف درست هر واژه و شناخت دقیق موقعیت آن می‌تواند تحت‌تاثیر رویکرد قدرت حاکم باشد. بعبارتی هیچ تعریفی نمی‌تواند ادعا کند از عوامل تاثیرگذار در امان مانده است. به همین دلیل است که با گذشت زمان، تغییراتی در شناخت اولیه حاصل می‌شود و نشان می‌دهد که شناخت، یک امر مطلق و یک حقیقت بی چون و چرا نیست. در تعریف رسانه، بار اصلی بر مفهومی بیرونی و امری جدای از انسان است. به این معنا که رسانه یعنی هر آنچه که از بیرون بر ما عارض می‌شود و حاوی ذات و غایت و وسیله و بازوی قدرتی است. در اینجا رسانه دو نقش کلی دارد: یک. دیگریِ آگاه کنندهدو. دیگریِ تهدید کننده طبق این برداشت عمومی از رسانه_امری که توسط دیگرانِ پنهان پردازش می‌شود_ افراد جامعه در جایگاه مخاطب و مصرف‌کننده‌ای قرار می‌گیرند که عملا دخالتی در پرداخت اطلاعات ندارند. آنها کسانی هستند که در سوی دیگر تهدید، در معرض خطرند. با این تعریف ناکامل، سواد رسانه‌ای به این معناست که: "باید نسبت به نوع داده‌ها و چگونگی بوجود آمدن اطلاعات بیرونی آگاه شوی." چنین تعریفی یک مشکل اساسی دارد و آن اینکه انسان امروزی بعنوان بخش مهمی از دستگاه بازتولید رسانه لحاظ نمی‌شود و به همین علت اصلا موضوع شناخت قرار نمی‌گیرد. با شناخت دقیق و بنیادین از "رسانه" به این نتیجه خواهیم رسید که رسانه‌ها در دنیای امروز صرفا دستگاه تولید محتوا یا بازتولید آن نیستند. بلکه رسانه‌ها نوعی ابزار قدرت‌اند. بعنوان مثال می‌توان به هیجان ناگهانی و هیستریک اجتماعی در رسانه‌ها اشاره کرد که ابهام چگونگی بازتولید آنها در نحوه شکل‌گیریشان نهفته است. گاهی حتا نمی‌توان به جرات گفت آشوب‌ها و اعتراضات و هیجانات طوفانی در رسانه‌ها توسط چه کسانی, ...ادامه مطلب
چگونه پشتوانه‌ی اجتماعی خود را از دست بدهیم؟
در جوامعی که افراد آن آموزش کافی برای شناخت نقش اجتماعی و ایفای آن ندیده باشند، تعارض نقشی* یکی از بارزترین مشکلات اجتماعی و فردی محسوب می‌شود. فرآیند نامناسب اجتماعی شدن باعث می‌شود تا جامعه نتواند شناخت کاملی از فلسفه‌ی نقش‌های خود داشته باشد. در واقع هر انسانی از بدو تولد وارد پروسه‌ی نقش‌آموز, ...ادامه مطلب
"ساده را پیچیده کنید"
پایه‌های فکری نظام‌های ارزشی و تمامیت‌خواه بر اصل مهمی استوارند: تا جایی که می‌شود باید پیچیدگی را ساده کرد. اما چرا باید چنین کرد؟.مسأله اصلی نظام‌های تمامیت‌خواه چیزی جز نبرد با حقیقت نیست. حقیقت حاوی پیچیدگی است. بعنوان مثال فهم مسأله فقر یا بحران اخلاق نیازمند شناخت روابط تو در تو و در هم تنیده‌ای است. این شناخت الزاما از راه فهم چنین پیچیدگی‌هایی می‌گذرد. به همین سبب پژوهش‌ها و روش بررسی مسائل است که از عهده چنین کاری برمی‌آید. چرا که فرمول سر راستی ندارد. در حقیقت هیچ نوع شناخت و آگاهی فرمول سرراستی ندارد. فهم حقیقت بنیادین نیز به همین دلیل پیچیده است. حتما برای شما پیش آمده است که کودکی با سؤالات فراوان خِفت‌تان کند. هرچه تقلا می‌کنید تا او را قانع کنید پس از هر جواب شما سوالی سختتر در انتظارتان خواهد بود. این همان عقوبت حقیقت‌طلبی است. کودک براحتی قانع نمی‌شود، فقط بر ادراک حقیقت‌طلبی خود افسار می‌زند. در واقع او در برابر قدرت برتر بزرگسال ذهن خود را از پرسشگری بازمی‌دارد. رفتار انسان‌ها در مقابل حکومت‌های تمامیت‌خواه به همین صورت است؛ روحیه پرسشگری و بحث و جدل را بر اثر نیروی قهر نظام از دست می‌دهد، و برای آرامش بیشتر و حفظ امنیت خویش اخلاقِ ساده‌سازی حکومت را تقلید می‌کند. انتخاب این راه‌حل به او کمک می‌کند مورد پذیرش قرار گیرد. نمی‌توان انکار کرد که هر انسانی در پی تأیید خویش است. پس چه مسیری ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر از مسیر ساده‌سازی مفاهیم نظری. اما نتیجه به غایت بدتر است؛ ساده‌سازی هوش را از بین می‌برد و درصد بهره هوشی را کم می‌کند برای پس زدن این جریان غالب و سیطره‌ی یکسان‌سازی که منجر به جامعه‌ای فاقد استعداد و بهره هوشی مناسب می‌شود، تنها , ...ادامه مطلب
برای مادران ایران
به آمارهایی که خبر از کوچک‌تر شدن سبد خانواده می‌دهند نگاه می‌کنم. با زبان پول می‌گویند نزدیک به صد هزار تومان بر قیمت‌ها افزوده شده است. کالاهایی هم کمیاب شده‌اند و فقط عدۀ بسیار ناچیزی قادر به تهیۀ آن هستند. مثلا اجناسی مانند سبزیجات و حبوبات و لب, ...ادامه مطلب
برای پس گرفتنِ حقوقتان به پارکینگ مراجعه کنید!
معنای اخطاریه‌اش را نمی‌فهمد. نمی‌تواند ارتباط میان پوشیده نبودنِ موهای زن مسافر با جریمه شدن ماشین‌اش را بفهمد. می‌خواست بداند چرا قانون حریم خصوصی او را حرمت نمی‌نهد و از همه مهم‌تر اینکه چرا به او بُهتان می‌بندد و او را متهم به رعایت نکردن حقوق ش, ...ادامه مطلب
نوجوانی پس از بحران
دوران نوجوانی را شاید بتوان اولین بحران آینده‌ساز و حساس دوران زندگی فرد نامید. کودکی نیز یک دوره بحران دارد و آن موقعیتی است که کودک به اجبار باید از وابستگی عاطفی به مادر جدا شود و استقلال بیابد. اما شدت آسیب پذیری کمتری نسبت به بحران دوران نوجوان, ...ادامه مطلب
دولتی که نتواند پاداش قانون‌پذیری شهروندانش را بدهد، آنها را به سمتِ قانون‌گریزی سوق خواهد داد
قرن‌ها نظام‌های سیاسی صرفا از نیروی قهریه برای پیش‌بُرد اهداف‌شان استفاده می‌کردند. ردپای توصیه به تنبیه در آثار ادبی و آموزشی و حتا فلسفی به چشم می‌خورد. عموما اصلاح انسان بر اساس تنبیه‌کردن او استوا, ...ادامه مطلب
"آموزشی که با سانسور همراه باشد، در نهایت به رشد ابتذال دامن می‌زند"
در برنامه‌های کودک دهۀ شصت، پویانمایی‌ای به نام "خِپل" پخش می‌شد که در زیبایی مفهوم و ایده بی‌نظیر بود. حالا چرا تلویزیون ایران این نام را به جای نام اصلی آن یعنی "باغ گل‌ها" انتخاب کرده بود، به این خ, ...ادامه مطلب
"آیا ارزشش را داشت؟"
نام کتاب: تراژدی مردم؛ انقلاب روسیه 1924-1891مولف: اورلاندو فایجسمترجم: احد علیقلیان؛ نشر نی؛ 1312 صفحه«برندۀ جایزۀ ادبی دابلیو. اچ،اسمیت، برندۀ جایزۀ تاریخ امروز لانگمن، برندۀ کتاب سال 1997 NCR، جایز, ...ادامه مطلب
"معمایی که منش از دست رفتۀ زندگی را به ما یادآوری کرد"
یکی از سرگرمی‌های انسان در طول تاریخ حیاتش، خلق معما و پرسش‌هایی بوده است که چالش ذهنی برای پیداکردن پاسخ درست به وجود آورده‌اند. از ویژگی‌های یک معمای خوب، خلق فضایی ناآشنا و دور از تجربیات معمول است, ...ادامه مطلب
"کمدیِ تلخ و شیرین دوران قرنطینه"
ساعت ده صبح است و در حالی که مشغول آبیاری گل‌های خانگی‌ام هستم قطعۀ somewhere, my love هِنری پِرسل در خانه طنین‌انداز شده است. somewhere یک نقطۀ مشخص در مکان است. مثل جایی حوالی خانه یا مکانی که از مج, ...ادامه مطلب
آیا خودتان را برای "موج" آماده کرده‌اید؟
نام فیلم: The Waveکارگردان: Dennis Ganselمحصول کشور آلمانتاریخ ساخت: 2008 "موج" فیلمی است که به بررسی زمینه‌ها و شرایط شکل‌گیری فاشیست و ملی‌گرایی افراطی می‌پردازد.ابتدای فیلم به معلم یک دبیرستان (رِی, ...ادامه مطلب
